Савлай Элимиз ызгы занъ байрамын белгилейди. Уьстимиздеги курал айдынъ 23-нши куьнинде Кумлы авылынынъ Д.М.Шихмурзаев атындагы орта мектебининъ выпускниклери уьшин ызгы занъ согылды. Бу йыл мектеб уьйкен яшав йолына оьзининъ тогызыншы классты тамамлаган 11 окувшысын йолга салды. Шара орыс тил эм адабиаты бойынша дерисиннен окытувшы А.Картакаевадынъ етекшилиги астында озды. Байрам линейкада выпускниклердинъ мектеб пен шатлыклы аманласувында...
Карлыгаш – бек кызыклы кус. Бурынгы таварыхларга коьре, эгер бу кус азбарда уя ясаса, уьйде онъайлык эм наьсип болады. Карлыгаштынъ (суьвретте) акында коьплеген хабарлар, эртегилер бар. Карлыгаштынъ акында айтувлар да коьп. Карлыгаш каерде ушса да, язлыкта кайтады. Карлыгаштынъ уясын бузув – куьна. Коьгершин мен карлыгаш – Кудайдынъ суьйикли куслары. Кыз аьелде, карлыгаштай: йырлап, йырлап, уядан...
Бала баьримизге де ортак. Аьелде саьбий тувып-оьссе, кайбиримизге куваныш болады. Муслим эм Эльмира Кожаевлердинъ увылы Курбан тек туьнегуьнлерде «Ногай Эл» балалар бавынынъ выпускниги болды. Курбан – оьткир, баьри затты да билмеге суьйген, оьз тенълериндей болып, токсан тогыз соравлар беретаган бала деп айтадылар уьйдегилер. Сондайларга «не уьшин» деген ат беремиз ше оьзимиз де. Курбан балалар бавында...
Аьелде увыл тувса, атасына кайдай уьйкен оьктем эм суьйиниш. Эки увыл бирден тувганы, соннан уьйкен куваныш деп ойлайман. Абуддин эм Нурият Нурлубаевлердинъ аьелинде кызы Дианадан сонъ эки эгиз кеделер тувды. Кашан да, оларды карамага тыныш тувыл эди, ама буьгуьнлерде олар оьсип, уьстинликлери мен кардаш-тувганларын суьйиндирип турадылар. Абуддин Нурлубаевти ногайлар арасында танымайтаганлар аз болса ярайды, онынъ...
Оьткен курал айы ишинде оьзининъ тувган куьнинде ердесимиз, сав элимизге аты белгили ногай суьвретшиси Алибек Баймурат увылы Койлакаев Турция элининъ Адана каласында озгарылган конкурста 93 суьвретшилер сырасында ногай халкынынъ ваькили эсабында катнаскан. Коьп узамай, Стамбул каласында оьткен ювелирлер Симпозиумында ортакшылады. Алибек Койлакаев – асылы ман Ногай шоьлиннен. Ол 1982-нши йылда район орталыгы – Терекли-Мектеб авылында...
Республикамыздынъ Тарумов районынынъ Ново-Дмитриевка авылынынъ яшавшысы, аьлиги заманда арамыздан кеткен Зейнадин Шугаипов оьз заманында белгили ногай шаири Амзатхан ман (ога сол заманда солай деген болыптылар) бирге окыган, бирге оьскен, бирге ойнаган эм шатлык яслык куьнлерин бирге йиберген. Маьнеси – мектебте 10-ншы классты бирге битиргенлер. Айтып озайык, Амзатхан (Гамзат Аджигельдиев) сав оьмири Зейнадин мен байланыс туткан....
Бу куьнлерде россия аьскершиси тувган элининъ тынышлыгын эм ийги данъклыгын саклавда турады. Олар болган шаклы, биз де рахатлыкта яшаймыз эм олардынъ эткени мен оьктемсип турамыз. Аьлиги заманларда согыс спецоперациясында коьплеген аьскершилер катнасадылар, сол санда кайсы ерде яшайтаган ногай ясларымыз да бар. Янъыларда Нефтекум районынынъ Тукуй-Мектеб авылында согыс спецоперациясынынъ катнасувшысы Динислам Самутов пан йолыгыс болып озды....
Аьел – инсаннынъ яшавында энъ де маьнели, энъ де киели. Аьелдинъ ийги деген баалыкларынынъ бириси аьел аьдетлери болады. Анъламлык, бир бирисине сенимлик, тувган аьдемлери акында каьр шегуьв, ортак суьйинишлер – аьр бир аьелдинъ негизи. Мунда сени суьедилер эм куьтедилер. Узактан уьйге кайтув – уьйкен куваныш. Мага коьре, аьелдинъ бас баасы – сенимлик. Сол сезим бар...
Бизим кишкей ердеслеримиз тек тувган еринде тувыл, Элимиздинъ туьрли муьйислеринде оьз оьнерлери мен баска халкларга эм тувган миллетининъ атын танытып, айттырып, данълатып келедилер. Сондай талаплы ердеслеримиздинъ бириси болады Амина Марат кызы Джумагельдиева. Буьгуьнлерде Амина оьз аьели мен Норильск каласында яшайды. Ол куьн сайын оьз оьнерин оьстирип, окувында, суьйген спорт тармагында коьримли етимислерине етисип келеди. Амина...
«Сени окыткан тувыл, сен кимде уьйренесинъ, сол окытувшынъ болады», – деген Ричард Бах. Акыйкатлай, биз оьмир бойынша уьйренемиз. Биревлер оьзининъ сулыбында, экиншилер баскалардынъ янъылысларында. Энъ де ийгиси каьмбил насихатшыды йолыкпага. Бек ийги ондай аьдем янынъда болса. Меним касымда тирев эм коьмекши болып келген насихатшым – Гульфира Айнадин кызы Ильясова. Ол Нариман авылындагы «Шолпан» балалар бавынынъ...
